در شرایط پرالتهاب مانند تهدید جنگ یا بیثباتی سیاسی در کشور، حفظ ارزش داراییها تبدیل به یک اولویت حیاتی برای سرمایهگذاران و عموم مردم میشود. تاریخ ایران و دیگر کشورهای درگیر جنگ یا بحران اقتصادی نشان داده که در چنین زمانهایی، انتخاب ابزار مناسب برای سرمایهگذاری میتواند تفاوت میان بقا یا سقوط مالی را رقم بزند.
در این مقاله، سه گزینهی محبوب در بازار ایران را بررسی میکنیم: مسکن، تتر (USDT) و سکه طلا (امامی). هر یک از این داراییها ویژگیهای خاص خود را دارند که در ادامه با تحلیل مزایا، معایب و دلایل تاریخی و اقتصادی به آنها میپردازیم.
برخلاف پول نقد یا دارایی دیجیتال، مسکن قابل تحریم یا هک نیست.
بازار مسکن در ایران در بلندمدت همواره رشد کرده. طبق گزارش مرکز آمار ایران، قیمت متوسط هر متر مربع آپارتمان در تهران از حدود ۵ میلیون تومان در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۸۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده است. یعنی بیش از ۱۵ برابر رشد در کمتر از ۸ سال.
حتی در بحران، نیاز به سرپناه باقی میماند.
فروش ملک ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشد، بهویژه در شرایط اضطراری.
در شرایط جنگ، خطر تخریب، مصادره یا اعمال محدودیتهای دولتی (مانند مالیات خانههای خالی) افزایش مییابد.
مانند مالیات، نگهداری و انتقال سند.
مسکن برای سرمایهگذاران با دید بلندمدت و سرمایه بالا مناسب است، بهویژه در شهرهای امنتر یا املاک کوچکتر قابل اجاره.
تتر (USDT) نوعی استیبلکوین با پشتوانه دلاریست که در سالهای اخیر به عنوان جایگزین نگهداری ریال برای ایرانیان محبوب شده است.
نرخ تتر تقریباً برابر دلار آزاد است. در بحرانهای ارزی، سرعت رشد تتر گاهی از دلار جلو زده. به عنوان نمونه، در مهر ۱۴۰۱ و پس از وقایع سیاسی، تتر از ۳۱ هزار تومان به بیش از ۴۴ هزار تومان در کمتر از ۲ ماه رسید.
در صرافیهای آنلاین و OTCها قابل خرید و فروش در هر ساعت شبانهروز است.
بدون محدودیتهای بانکی داخلی.
دسترسی به کیف پولها در صورت قطعی اینترنت یا فیلترینگ محدود میشود.
اشتباه در ارسال ارز یا نگهداری کلید خصوصی میتواند منجر به از دست رفتن سرمایه شود.
بانک مرکزی ایران تتر را به رسمیت نمیشناسد.
تتر برای سرمایهگذارانی با سطح ریسک متوسط و دانش دیجیتال مناسب است. اگر قطعی اینترنت یا محدودیت دسترسی اعمال شود، خطر قفل شدن دارایی وجود دارد، اما در شرایط عادی، یکی از امنترین راههای حفظ ارزش است.
برخلاف رمزارزها یا اوراق، سکه را تقریباً همه میپذیرند.
رشد دلار یا افزایش انس جهانی طلا مستقیماً قیمت سکه را بالا میبرد.
به راحتی در طلافروشیها و بازار آزاد خرید و فروش میشود.
نیاز به مکان امن برای جلوگیری از سرقت یا آتشسوزی دارد.
ممکن است در بازههای زمانی کوتاه افت کند، مخصوصاً با نوسانات انس جهانی یا اقدامات بانک مرکزی.
بعضی مواقع، سکه دچار حباب قیمتی میشود که باعث اختلاف زیاد با ارزش ذاتی آن میشود.
در فاصله سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳، قیمت سکه امامی از حدود ۲ میلیون تومان به بیش از ۳۸ میلیون تومان رسید – یعنی بیش از ۱۹ برابر رشد. در همین دوره، طلا جهانی حدود ۵۰٪ رشد داشته، اما تاثیر نوسانات دلار باعث جهش شدید در سکه داخلی شده است.
جدول مقایسه را مشاهده کنیم.
معیار | مسکن | تتر | سکه |
مقاومت در برابر تورم | بسیار بالا | بالا | بالا |
نقد شوندگی | پایین | بسیار بالا | متوسط |
امنیت فیزیکی | متوسط | بالا | پایین |
پذیرش عمومی | بالا | متوسط | بسیار بالا |
مدیریت ریسک | بالا | بالا | متوسط |
نگهداری | نیاز به مکان فیزیکی | نیاز به دانش دیجیتال | فیزیکی و قابل سرقت |
حداقل سرمایه گذاری | بسیار بالا | پایین | متوسط |
در شرایط جنگی یا ناآرامی داخلی، حفظ ارزش دارایی مهمتر از سودآوری است.
سرمایهگذاران بلندمدت با سرمایه بالا بهتر است ترکیبی از مسکن و سکه داشته باشند.
افراد با سرمایه متوسط یا پایین میتوانند بین تتر و سکه تقسیم کنند.
سکه طلا از نظر پذیرش، امنیت ذهنی و حفظ ارزش، یک گزینه کلاسیک اما قابل اتکا در بازار ایران باقی میماند.
تتر ابزار مناسبی برای کسانیست که به دنبال نقدشوندگی بالا و فرار سریع از نوسانات ریالی هستند، البته با آگاهی کامل از ریسکهای فنی.
برای بررسی دقیق بازارهای طلا نیز میتوانید صفحه سیگنال دهندگان مبین زر را مشاهده و دنبال نمایید تا بتوانید در بازار به درستی تصمیم بگیرید.